Rehabilitacja jest jednym ze sposobów na przyspieszenie fizjologicznego procesu regeneracji tkanek organizmu. Do prawidłowego wykonywania ćwiczeń często konieczne są specjalne aparaty i urządzenia. Czym jest sprzęt rehabilitacyjny w świetle prawa? Co kryje się pod określeniem wyrób medyczny? Sprawdź!
Sprzęt rehabilitacyjny — przykłady
Czy wiesz, że rehabilitacja towarzyszy człowiekowi od czasów starożytnych? Wzmianki o leczeniu ruchem pojawiają się w źródłach pochodzących z III tysiąclecie p.n.e. Mimo to ćwiczenia z zastosowaniem różnych aparatów i urządzeń są stosunkowo młodą praktyką. Upowszechnienie sprzętu rehabilitacyjnego przypisuje się Gustavowi Zanderowi — szwedzkiemu lekarzowi i ortopedzie. W 1865 roku specjalista otworzył Instytut Medyczno-Mechaniczny, w którym udostępniał rozmaite maszyny rehabilitacyjne. Obecnie fizjoterapeuci w pracy z pacjentami stosują m.in.:
- drabinki gimnastyczne;
- materace;
- szyny CPP;
- tory rehabilitacyjne;
- krzesła office-reh;
- stoły do pionizacji;
- kabiny UGUL;
- akcesoria do ćwiczeń (wałki sensoryczne, piłki, poduszki dynamiczne itp.).
Ciekawostka! Sprzęt medyczny wykorzystywany w praktyce lekarskiej Gustava Zandera jest elementem wystawy w Muzeum Sportu w szwedzkim mieście Malmö.
Sprzęt rehabilitacyjny w świetle prawa
Mianem sprzętu rehabilitacyjnego określa się szereg przedmiotów wykorzystywanych w procesie rekonwalescencji po urazach, a także w przebiegu chorób wywołanych różnymi czynnikami (np. wadami wrodzonymi lub stanami zapalnymi tkanki łącznej), chorób narządu ruchu czy schorzeń onkologicznych. Wszelkie niezbędne do rehabilitacji aparaty i urządzenia są zwykle dostępne w sklepach ze sprzętem medycznym. W prawie określa się je jednak nie jako sprzęt medyczny, lecz jako wyroby medyczne. Pojęcie to wywodzi się z prawa unijnego i znajduje zastosowanie w polskich regulacjach prawnych.
Definicję tego pojęcia precyzuje ustawa z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych. Wedle tego aktu prawnego wyrób medyczny to narzędzie, przyrząd, urządzenie, oprogramowanie, materiał lub inny artykuł przeznaczony do stosowania samodzielnie lub w połączeniu z niezbędnym wyposażeniem. Służy do używania u ludzi m.in. w celu: diagnozowania, zapobiegania, monitorowania, leczenia lub łagodzenia choroby, a także diagnozowania, monitorowania, leczenia lub kompensacji skutków urazu bądź upośledzenia.
W oryginale opis ten jest znacznie bardziej rozbudowany. Nawet po przytoczeniu jedynie najważniejszych jego elementów można jednak wywnioskować, że sprzęt rehabilitacyjny stanowi jeden z wielu narzędzi i instrumentów zaliczanych do kategorii wyrobów medycznych. Mimo to w praktyce urządzenia i przyrządy wykorzystywane podczas rehabilitacji nazywa się potocznie sprzętem medycznym. Warto jednak pamiętać, że w prawie takie pojęcie nie funkcjonuje.
Źródła:
- Ustawa z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000974);
- https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/komentarze/ustawa-o-wyrobach-medycznych-komentarz-587335764;
- Rehabilitacja — od starożytności do współczesności Biegański Piotr, Polewska Emilia (https://www.researchgate.net/publication/308894604_Rehabilitacja_-_od_starozytnosci_do_wspolczesnosci_Rehabilitation_from_antiquity_to_modernity);
- Narodziny i rozwój rehabilitacji Grabowska Anna (https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-ed543036-b4ea-44ca-864c-0ee37688e234/c/AHIFM_2015_v78_40to50.pdf).